تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی با مساحتی نزدیک ۱۴۰۰ کیلومتر چهارگوش و جمعیتی بالغ بر ۱٬۸۶۰٬۰۰۰ (براورد سنه ۲۰۰۶) است. تبریز از پیشترها تأثیر زیادی در زمینههای مختلف از دسته سیاسی و اقتصادی داشتهاست. تبریز نخستین پایتخت ایران در زمان صفویه و شهر ولیعهدنشین زنجیره قاجاریه بود.
با کشفیات پسین در محوطه مسجد کبود دیرینگی تبریز لغایت ۵۰۰ ۶سال تخمین میشود. در قرن چهارم هجری یاقوت حموی تبریز را مشهورترین شهر آذربایجان میخواند.
در سدههای پنجم لغایت سوم قبل از میلاد تبریز یگانه از شهرهای پر جمعیت آن دوران بشمار میرفتهاست. شهر حائز دروازههای متعددی بوده و بیش از ۴۰۰ کاروانسرای در آن جای داشتهاست. به لحاظ استقرار آن در منطقه جغرافیایی ویژه شهر پی متعاقب دستخوش حوادث طبیعی همانند زمین لرزه گشتهاست و وانگهی به عنوان بزرگترین شهر نزدیک به ارمنستان و روم شرقی آن موعد دائم مورد تاخت و تاز دشمنان شمالی و شمال شرقی قرار گرفتهاست. بدین دلیل با هستی قدمت قدیمی آن اکثر نشانه ها تاریخی آن از بین رفتهاست. تبریز یکی از بااهمییت ترین مراکز تجارت آن دوران بوده و بهعنوان پل ارتباطی بین شرق و غرب اهمییت فراوانی داشتهاست. مردمان آن از قدیم الایام به کار تجارت کارگماری داشتند و این فرهنگ تا کنون نگهداری شدهاست.
ابن حوقل در۳۶۷ و ابن مسکویه در ۴۲۱ و ناصر خسرو در ۴۳۸ تبریز را بزرگترین و آبادترین شهر نصف غربی ایران میخوانند.
در سنه ۶۱۸ لشکر مغول به پشت دروازههای تبریز میرسند، اما تدبیر بزرگان شهر تبریز را از تاختن مغولان مصون نگه میدارد و مردم تبریز با بذل مال شهر را از قتل عام و ویرانی رها میسازند. این اتفاق سه بار تکرار میشود و در هر سه بار ملت توانگر تبریز همان روش را به شغل میبندند الی این که در سال ۶۳۸ هجری قمری مغولها به سراسر آذربایجان چیره میشوند.برخی از ایلخانیان مغول تبریز را پایتخت خویش قرار میدهند که در موعد غازان خان تبریز شوکت ویژهای مییابد. یگانه از اثرهای معماری این دوره، شنب غازان خان تبریز با ابهت تاریخی اش چشمها را خیره میسازد، خواجه رشیدالدین فضلالله وزیر ایلخانیان ربع رشیدی را اساس مینهد که در سررسید خویش عظیمترین مرکز علمی و فرهنگی به آمار میرود و متعلق به کل مجد و عظمت اینک ویرانههای از برجهای ربع رشیدی در وسط محلهای باقی ماندهاست.